2.2 Een concurrerende transitie: nieuwe kansen door industriële en sectorale verandering
Om de doelstelling voor 2030 te halen, zal systemische transformatie in de hele economie nodig zijn. De komende herzieningen van de nationale energie- en klimaatplannen en de governanceverordening zullen zorgen voor een geïntegreerde planning, uitvoering en monitoring van de groene transitie naar 2030. Zij zullen de EU en haar lidstaten in staat stellen op evenwichtige wijze vooruitgang te boeken. Dit komt tot uiting in de “Fit for 55”-voorstellen, met maatregelen inzake industrie, vervoer, gebouwen en energie. Door complementair en gericht beleid op EU- en nationaal niveau zullen de gedragswijziging, de technologische innovatie en de toepassing daarvan, en de ontwikkeling van nieuwe infrastructuur worden versneld. Een hoeksteen van het pakket bestaat erin voort te bouwen op de belangrijke verwezenlijkingen van het emissiehandelssysteem van de EU door het te versterken en toe te passen op nieuwe sectoren waar het tot dusver ontbreekt aan emissiereducties. De ervaring van de afgelopen 16 jaar heeft geleerd dat de handel in emissierechten een zeer doeltreffend mechanisme is om de uitstoot op een kosteneffectieve manier terug te dringen, terwijl de inkomsten die deze handel genereert, kunnen worden gebruikt om de transitie naar schonere productie te ondersteunen en innovatie te stimuleren.
Naast een koolstofprijssignaal zijn duidelijke streefdoelen nodig om verandering teweeg te brengen, zoals in de herziene verordening inzake de verdeling van de inspanningen (ESR), die de lidstaten in staat zal stellen nationale maatregelen te nemen om de emissies in de sectoren gebouwen, vervoer, landbouw, afval en kleine industrie aan te pakken. Het voorstel moet tegen 2030 zorgen voor een EU-wijde reductie van de emissies van deze sectoren met 40 % ten opzichte van de situatie in 2005. De beginselen voor de toewijzing van de relatieve inspanning aan elke lidstaat blijven dezelfde als voorheen. De uiteenlopende capaciteit van de lidstaten om actie te ondernemen zal in aanmerking genomen blijven worden door nationale streefcijfers vast te stellen op basis van het bbp per hoofd van de bevolking, met aanpassingen om rekening te houden met nationale omstandigheden en kostenefficiëntie.
De toepassing van het emissiehandelssysteem op nieuwe sectoren vormt een aanvulling op de andere beleidsmaatregelen van het pakket om veranderingen teweeg te brengen op het gebied van publieke en particuliere investeringen, consumentengedrag en bedrijfspraktijken. Uit de effectbeoordelingen van de Commissie blijkt dat een besluit om de emissiehandel niet op deze gebieden toe te passen, in alle sectoren veel strengere regelgevingsmaatregelen zou vereisen dan die welke in dit pakket worden voorgesteld, met name op het gebied van brandstofnormen, hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en belastingen.
